Contacteczeem van de vulva
Wat is contacteczeem?
De term eczeem wordt gebruikt voor huidafwijkingen, die meestal gepaard gaan met jeuk, roodheid, schilfering, kleine bobbeltjes, blaasjes en natten. Deze verschijnselen zijn het gevolg van een ontstekingsreactie in de huid, welke niet veroorzaakt wordt door een micro-organisme (o.a. bacterie en virus) Contacteczeem wordt veroorzaakt door een stof die van buitenaf de huid binnendringt. Voorbeelden van dergelijke stoffen zijn crèmes, zalven, sprays, maandverband of rubber. Contacteczeem van de vulva (schaamlippen) kan op zichzelf staan, maar het kan ook als complicatie optreden bij een andere aandoening van de vulva.
Welke vormen van contacteczeem komen voor?
Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten contacteczeem: ortho-ergisch of irritatief contacteczeem en allergisch contacteczeem.
- Ortho-ergisch of irritatief contacteczeem: dit contacteczeem komt het meeste voor. Het wordt veroorzaakt door (mild) irriterende stoffen. Herhaaldelijke blootstelling hieraan kan na verloop van tijd leiden tot een contacteczeem. Eén van de meest voorkomende oorzaken is te veel wassen en zeepgebruik.
- Allergisch contact eczeem: dit is een reactie die optreedt als bepaalde stoffen in de huid een allergische reactie teweegbrengen. Dit gebeurt alleen bij personen die in een eerdere fase voor die bepaalde stof allergisch zijn geworden. Voorbeelden van stoffen die een allergische reactie van de vulva kunnen veroorzaken zijn geurstoffen, conserveermiddelen, kruiden en lokaal toegepaste medicamenten.
Allergisch contacteczeem en eczeem door een irritatie kan ook gecombineerd voorkomen.
Hoe wordt de diagnose allergisch contacteczeem gesteld?
De huidarts kan door middel van plaktesten stoffen opsporen waarvoor men overgevoelig kan zijn. De te testen stoffen worden met pleisters op de rug geplakt en 2 dagen later weer verwijderd. Op die dag en 1 of 2 dagen daarna wordt de test afgelezen. Een test is positief wanneer het opgebrachte materiaal (allergeen) ter plaatse een eczeemreactie veroorzaakt.
Op deze manier hoopt de behandelend arts de stof te vinden die een verklaring geeft voor de klachten. Indien er een positieve reactie ontstaat, zal de arts bekijken of er inderdaad contact geweest is met deze stof en of de gevonden stof relevant is voor de huidige klachten.
Wat is de behandeling?
Als er een allergisch contacteczeem wordt gevonden, zal er besproken worden in welke producten de stof, die relevant geacht wordt voor de klachten, vóórkomt. Er wordt tevens uitgelegd hoe de stof te vermijden is en in de meeste gevallen zal er foldermateriaal uitgereikt worden. Bij een irritatief contacteczeem zullen er algemene instructies meegegeven worden.
Naast de uitleg en het foldermateriaal zal de behandeling veelal bestaan uit een corticosteroïd-houdende zalf die ontstekingsremmend werkt. Deze wordt vaak gecombineerd met een neutrale basiszalf om de huid vet te houden.
Wat kunt u zelf nog doen?
Stop alle mogelijke irriterende factoren. Stop het gebruik van zeep. Gebruik alleen lauw water en dep de huid voorzichtig droog. Ter bescherming van de huid kan een neutrale basiszalf worden gebruikt, zoals witte vaseline, paraffine-vaseline of zinkolie.
Meest voorkomende irriterende factoren.
- Zeep, douche gel, shampoo, (zeepvrije) wasemulsies
- Urine
- Ontlasting
- Intiem sprays
- Maandverband/inlegkruisjes
- Zaaddodende pasta